Państwo niemieckie znane jest z tego, że posiada jedną z największych gospodarek. Produkt krajowy Niemiec plasuje się w czołówce państw europejskich. To zupełnie doskonałe warunki do tego, aby zdecydować się na założenie firmy właśnie u naszych zachodnich sąsiadów, którzy są poza tym bardzo pozytywnie nastawieni do pojawiających się tutaj polskich przedsiębiorców.
Mieszkając na terenie Niemiec i chcąc otworzyć własny salon kosmetyczny czy fryzjerski, handel internetowy czy też rozpocząć zupełnie inny rodzaj działalności jak na przykład opiekunka osób starszych zmuszeni jesteśmy do zgłoszenia własnej działalności gospodarczej. Początki mogą wydawać się trudne, ale po zebraniu wszelkich ważnych i stosownych informacji, kwestia założenia firmy w Niemczech nie należy do najtrudniejszych. Każdemu, kto planuje działalność gospodarczą na terenie Niemiec, z całą pewnością przydadzą się poniższe informacje.
Kiedy zgłaszamy działalność gospodarczą?
Pracując w Niemczech na własny rachunek, zmuszeni jesteśmy zgłosić własną działalność gospodarczą i rozliczać się z urzędem skarbowym (das Finanzamt). Wyjątkiem od tej konieczności prawnej są osoby, które wykonują wolny zawód, o czym informacje znajdą się w kolejnej części artykułu.
Pojęcie działalności gospodarczej zostało zdefiniowane jako:
- działalność wykonywana samodzielnie, jak również na własną odpowiedzialność
- działalność o charakterze długofalowym i długoterminowym
- zamiar osiągnięcia zysku
- wykonywanie działalności, biorąc aktywny udział w kształtowaniu gospodarki
Gdzie zgłasza się własną działalność gospodarczą w Niemczech?
Aby zgłosić działalność gospodarczą w Niemczech, należy udać się do Urzędu Gospodarki (das Gewerbeamt). Urząd ten zwykle mieści się w urzędzie miasta lub ratuszu. Tam zobowiązani jesteśmy do wypełnienia stosownego formularza oraz uiszczenia opłaty meldunkowej, która wynosi około 20-30 euro i jest zależna od konkretnego regionu i miasta.
Formularz musi zawierać dane naszej firmy, a dokładnie rodzaj wykonywanej działalności, dane dotyczące firmy oraz własnej osoby. Potrzebny będzie też dowód tożsamości i ewentualny meldunek. Pamiętaj, że niektóre z zawodów głównie te rzemieślnicze uzależnione są od posiadania dyplomu mistrzowskiego.
Posiadając odpowiednie kwalifikacje, które zdobyte zostały w Polsce, można przedłożyć w urzędzie przetłumaczony dokument na język niemiecki. Może być to również uwierzytelniona kopia. Kolejnym rozwiązaniem tej kwestii jest przedłożenie zaświadczenia o 6-letnim doświadczeniu zdobytym w danym zawodzie. Potwierdzeniem mogą być świadectwa pracy.
Zgłaszając działalność gospodarczą, informowane są jednocześnie z automatu inne urzędy. Są to między innymi Izba Przemysłowo-Handlowa (IHK), Izba Rzemieślnicza (die Handwerkskammer) oraz urząd skarbowy.
Przynależąc do danej izby przemysłowo-handlowej lub rzemieślniczej, należy liczyć się z konkretnymi składkami, jakie będzie trzeba ponieść. Z ich odprowadzania zwolnione są jedynie te firmy, których roczny dochód nie przekracza 5,2 tysięcy euro. Na taką ulgę mogą liczyć także firmy w pierwszym oraz drugim roku działalności, jeśli ich dochód nie przekroczy 25 tysięcy euro. Pamiętaj, że jeśli mowa o izbie rzemieślniczej, w drugim roku będziesz zmuszony zapłacić połowę wymaganej składki.
Wolny zawód w Niemczech – jakie korzyści?
Wykonywanie w Niemczech tzw. wolnego zawodu (freier Beruf) niesie ze sobą szereg korzyści. Warto przyjrzeć się im dokładnie, ponieważ zalety podjęcia takiego zawodu to przede wszystkim korzyści finansowe. Osobami reprezentującymi takie zawody są na przykład: dziennikarz, tłumacz, architekt, notariusz czy lekarz. Osoby te nie są w Niemczech traktowanie jak przedsiębiorcy, dlatego nie mają one obowiązku zgłaszania prowadzenia działalności gospodarczej. O jakich korzyściach mowa? Są nimi przede wszystkim:
- zwolnienie z płacenia podatku od działalności gospodarczej
- zwolnienie z członkostwa w izbie przemysłowo-handlowej, rzemieślniczej, a jednocześnie
- zwolnienie z konieczności odprowadzania składek
- niestosowanie się do reguły podwójnego zapisu
Decydując się jednak na działanie w powyższy sposób, czyli wykonywanie wolnego zawodu w Niemczech, trzeba wziąć pod uwagę fakt, że osoby wykonujące wolny zawód nie mogą trudnić się handlem. Co więcej, niektóre z tych zawodów są objęte obostrzeniami, jeśli chodzi o możliwości reklamy. Poza tym należy pamiętać, że zatrudnienie pracownika jest możliwe wyłącznie pod pewnymi warunkami.
Osoby, które chcą wykonywać wolny zawód w Niemczech zobowiązane są zgłosić swoją działalność urzędowi skarbowemu. Od urzędu uzyskują decyzję dotyczącą przedpłaty podatku.
Otwarcie firmy w Niemczech – jakie koszty?
Nieodłącznymi kosztami, z jakimi należy się liczyć w ramach zatrudnienia w Niemczech są koszty związane z ubezpieczeniami. Od 2009 roku istnieje w Niemczech obowiązek opłacania ubezpieczenia zdrowotnego. W tym wypadku można zdecydować się na ubezpieczenie zdrowotne w prywatnej firmie lub państwowe ubezpieczenie zdrowotne.
Wysokość tego ubezpieczenia obliczana jest przez ubezpieczalnię indywidualnie dla każdej osoby. Jest ona zależna od stanu zdrowia, jak również konkretnej wybranej taryfy. Ze stałą stawką mamy do czynienia w ramach państwowego ubezpieczenia zdrowotnego.
Obok ubezpieczenia zdrowotnego można opłacać ubezpieczenie emerytalne, które w przypadku Niemiec jest dobrowolne. Jeśli zdecydujemy się na państwowe ubezpieczenie emerytalne, będziemy odprowadzać składkę minimum 79,60 euro, maksymalnie 1 054, 70 euro.
Możemy wybrać także ubezpieczenie na wypadek bezrobocia. Obecnie wynosi ono 17,64 euro na terenie zachodnich Niemiec, a na wschodzie kraju 14,95 euro.
Nie można zapomnieć, że otwarcie firmy w Niemczech będzie wiązało się także z innymi wydatkami. Koniecznie należy mieć na uwadze koszty związane z reklamą, stroną internetową, ubezpieczeniem na wypadek niezdolności do pracy.
Jaka forma prawna działalności gospodarczej w Niemczech?
Rozważając działalność gospodarczą w Niemczech, musimy zdecydować się na jej konkretną formę prawną. Zdecydowana większość osób na początek wybiera jednoosobową działalność gospodarczą, którą z czasem przekształca w spółkę, niemniej jednak to tylko jedno z proponowanych rozwiązań. Możemy wybrać bowiem zupełnie inną prawną formę działalności gospodarczej, o których najważniejsze informacje znajdziesz poniżej.
Przedsiębiorstwo jednoosobowe (Einzelunternehmer)
Oczywiście jednoosobowe przedsiębiorstwo jest najpopularniejszą formą prawną wśród osób, a szczególnie Polaków decydujących się na zagraniczny biznes. Ta forma charakteryzuje się dużą swobodą, jeśli weźmiemy pod uwagę podejmowanie decyzji. Co więcej, na samym początku wystarczające jest złożenie w ramach oświadczenia podatkowego rachunku z nadwyżki przychodów. Jeśli łączny obrót w poprzednim roku kalendarzowym będzie niższy niż 17,5 tysięcy euro, a w roku aktualnym niższy niż 50 tysięcy euro, możemy skorzystać z regulacji, jakie dotyczą drobnych przedsiębiorców (Kleinunternehmerregelung). Wówczas nie musimy płacić podatku od towarów i usług VAT. W ramach odpowiedzialności cywilnej mamy tu do czynienia z majątkiem prywatnym, w ramach księgowości z rachunkiem z nadwyżki przychodów, a rejestr handlowy jest nieobowiązkowy.
Handlowiec (Kaufmann)
W myśl przepisów prawa zarejestrowany handlowiec to osoba, która prowadzi przedsiębiorstwo utworzone na wzór handlowy. W przypadku tego typu formy prawnej mamy do czynienia w ramach odpowiedzialności cywilnej z majątkiem prawnym, w zakresie księgowości z regułą podwójnego zapisu, jak również obowiązkowym rejestrem handlowym. Do tego typu przedsiębiorstw zalicza się nie tylko sklepy, ale też restauracje itp.
Osoby wykonujące wolny zawód (Freiberufler)
W Niemczech osoby wykonujące wolny zawód (architekci, tłumacze, lekarze, dziennikarze, notariusze) są uznawane podobnie jak jednoosobowe przedsiębiorstwa. Do odpowiedzialności cywilnej bierze się pod uwagę majątek prywatny, w ramach księgowości mamy do czynienia z regułą podwójnego zapisu, niemniej jednak rejestr handlowy jest tutaj nieobowiązkowy.
Spółka cywilna (Gesellschaft bürgerlichen Rechts)
Jeśli wykonując wolny zawód, chcemy założyć firmę, spółka jest najodpowiedniejszą formą prawną działalności gospodarczej w Niemczech. Należy pamiętać o konieczności posiadania wspólników. Tu w ramach odpowiedzialności cywilnej będziemy mieli do czynienia z majątkiem prywatnym, ale też odpowiedzialnością wspólnika. W zakresie księgowości stosuje się regułę podwójnego zapisu. Nie jest wymagany rejestr handlowy.
Spółka partnerska (Partnerschaftsgesellschaft)
To stosunkowo rzadko używana forma prawna działalności gospodarczej. Niemniej jednak należy o niej pamiętać, ponieważ została stworzona dla osób wykonujących wolne zawody. W ramach odpowiedzialności cywilnej mamy do czynienia z majątkiem prawnym, jak również odpowiedzialnością za wspólnika . W kwestii księgowości stosuje się regułę podwójnego zapisu. Tu jednak wymagany jest rejestr handlowy.
Spółka jawna (Offene Handelsgesellschaft)
Spółką jawną nazywa się spółkę partnerską dla handlowców. W jej przypadku mamy do czynienia z odpowiedzialnością cywilną w postaci majątku prywatnego, a w ramach księgowości z regułą podwójnego zapis. W spółce jawnej wymagany jest rejestr handlowy.
Spółka przedsiębiorców z ograniczoną odpowiedzialnością (Unternehmergesellschaft)
Spółka ta często zwana jest „mini spółką z o.o.” Jest to dość młoda forma prawna spółki, a jej główną zaletą jest możliwość ograniczenia odpowiedzialności cywilnej. Początkowy kapitał to kwota 1 euro. Niemniej jednak w przypadku tej spółki z jednej strony ograniczona odpowiedzialność może odstraszać potencjalnych partnerów handlowych. W ramach odpowiedzialności cywilnej mamy tu do czynienia z majątkiem spółki, w zakresie księgowości stosuje się regułę podwójnego zapisu i obowiązkowy jest rejestr handlowy.
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (Gesellschaft mit beschränkter Haftung)
Ten rodzaj formy prawnej może być stosowany przez osoby prowadzące własną działalność gospodarczą, ale też przez osoby, które wykonują wolny zawód. Tu wymagany jest kapitał zakładowy wynoszący 25 tysięcy euro. W zakresie odpowiedzialności cywilnej mamy majątek spółki, w ramach księgowości regułę podwójnego zapisu, jak również niezbędny rejestr handlowy.
